Günümüz dijital dünyasında, online varlığınızın gücü büyük ölçüde arama motorlarında ne kadar görünür olduğunuzla ölçülür. Google, Yandex ve Bing gibi arama motorları günde milyarlarca sorguyu işlerken, bu devasa bilgi okyanusunda öne çıkmak giderek zorlaşmaktadır. Burada teknik SEO devreye girer – web sitenizin arama motorları tarafından daha iyi anlaşılmasını, taranmasını ve dizine eklenmesini sağlayan teknik optimizasyonlar bütünü.
Bu kapsamlı rehberde, teknik SEO’nun temellerinden ileri seviye uygulamalarına kadar her şeyi ele alacağız. Web sitenizin teknik altyapısını güçlendirerek arama motorlarında daha üst sıralarda yer almanızı sağlayacak stratejileri, en güncel algoritmik değişiklikleri göz önünde bulundurarak inceleyeceğiz.
Yazı Başlıkları
Teknik SEO Nedir?
Teknik SEO, web sitenizin teknik yönlerini optimize ederek arama motorlarının sitenizi daha etkili bir şekilde taramasını, anlamasını ve sıralamasını sağlama sürecidir. İçerik ve bağlantı oluşturma gibi diğer SEO bileşenlerinden farklı olarak, teknik SEO doğrudan kullanıcılar tarafından görülmeyen “kaput altındaki” elemanlara odaklanır.
Teknik SEO’nun temel amacı, web sitenizin teknik engellerini ortadan kaldırarak arama motoru botlarının içeriğinizi kolayca keşfedip dizine eklemesini sağlamaktır. Bu, sitenizin hızını artırmak, mobil cihazlarda kusursuz çalışmasını sağlamak, site yapısını optimize etmek ve arama motorlarının tercih ettiği şekilde kodlamak gibi birçok unsuru içerir.
SEO’nun Üç Temel Direği
SEO stratejisi genellikle üç ana direğe ayrılır:
- Teknik SEO: Sitenizin arama motoru botları tarafından erişilebilir, taranabilir ve dizine eklenebilir olmasını sağlar.
- On-page SEO: İçerik optimizasyonu, anahtar kelime kullanımı ve meta etiketleri gibi sayfa içi unsurları kapsar.
- Off-page SEO: Sitenize gelen backlink’ler ve sosyal sinyaller gibi site dışı faktörleri içerir.
Bu üç direk arasında teknik SEO, sağlam bir SEO stratejisinin temelidir. Teknik SEO’nuz zayıfsa, diğer SEO çabalarınız da tam potansiyellerine ulaşamayacaktır.
Teknik SEO’nun Önemi
Teknik SEO, web sitenizin arama motorları için optimize edilmesinde kritik bir rol oynar. İşte teknik SEO’nun neden bu kadar önemli olduğunu gösteren kanıtlanmış sebepler:
1. Tarama Bütçesini Optimize Eder
Her web sitesi için arama motoru botlarının harcayacağı sınırlı bir “tarama bütçesi” vardır. Teknik SEO, bu bütçenin en verimli şekilde kullanılmasını sağlar. Google’ın eski baş mühendisi Maile Ohye, “tarama bütçesinin doğru yönetilmemesi, sitenizin büyük bölümlerinin dizine eklenmemesine neden olabilir” demiştir.
İstatistik: Ahrefs’in 2023 araştırmasına göre, Fortune 500 şirketlerinin web sitelerinin ortalama %30’u Google tarafından dizine eklenmemiş durumdadır.
2. Kullanıcı Deneyimini İyileştirir
Teknik SEO iyileştirmeleri genellikle kullanıcı deneyimini de olumlu etkiler. Örneğin, sayfa yükleme hızının artırılması, kullanıcı memnuniyetini doğrudan etkiler.
İstatistik: Google’ın araştırmalarına göre, sayfa yükleme süresi 1 saniyeden 3 saniyeye çıktığında, kullanıcıların siteden ayrılma olasılığı %32 artmaktadır.
3. Mobil Kullanıcıları Hedefler
Günümüzde internet trafiğinin %60’ından fazlası mobil cihazlardan gelmektedir. Mobil uyumlu olmayan bir site, potansiyel ziyaretçilerin büyük bir kısmını kaybetme riskiyle karşı karşıyadır.
İstatistik: Google, mobil deneyimin arama sıralamasında bir faktör olduğunu ve mobil öncelikli dizinlemeyi (mobile-first indexing) kullandığını resmi olarak açıklamıştır.
4. Sitenizin Sağlığını Korur
Teknik SEO denetimi, sitenizin sağlığını düzenli olarak kontrol etmenizi ve potansiyel sorunları proaktif bir şekilde çözmenizi sağlar.
İstatistik: SEMrush’ın 2023 araştırmasına göre, ilk sayfa sıralamalarındaki sitelerin %67’si periyodik teknik SEO denetimleri gerçekleştirmektedir.
5. Algoritma Değişikliklerine Hazırlıklı Olmanızı Sağlar
Teknik açıdan güçlü bir site, Google’ın sürekli değişen algoritma güncellemelerine karşı daha dayanıklıdır.
İstatistik: Moz’un araştırmasına göre, teknik SEO sorunları olan siteler, büyük algoritma güncellemelerinden sonra sıralamalarında ortalama %21 daha fazla düşüş yaşamaktadır.
Web Sitesi Hızı Optimizasyonu
Web sitesi hızı, hem kullanıcı deneyimi hem de arama motoru sıralamaları açısından kritik öneme sahiptir. Google, 2010 yılından beri sayfa hızını bir sıralama faktörü olarak kullanmaktadır ve 2018’de mobil sayfa hızını da bir sıralama faktörü olarak duyurmuştur.
Sayfa Hızını Etkileyen Faktörler
- Sunucu Yanıt Süresi: Sunucunuzun bir istek aldığında yanıt vermesi için geçen süre.Öneri: Kaliteli bir hosting sağlayıcısı kullanın ve sunucu yanıt süresini 200 ms’nin altında tutmayı hedefleyin.
- Görüntü Optimizasyonu: Büyük ve optimize edilmemiş görseller, sayfa yükleme süresini önemli ölçüde artırabilir.Öneri: Görselleri web için optimize edin, WebP gibi modern formatlar kullanın ve “lazy loading” tekniğini uygulayın.
- CSS ve JavaScript Minimizasyonu: Kod dosyalarındaki gereksiz boşluklar, yorumlar ve karakterler sayfa boyutunu artırır.Öneri: CSS ve JavaScript dosyalarını sıkıştırın ve minify edin.
- Tarayıcı Önbelleğe Alma: Statik kaynakların tarayıcıda önbelleğe alınması tekrarlanan ziyaretlerde yükleme süresini azaltır.Öneri: Expires veya Cache-Control başlıkları ile uygun önbelleğe alma politikaları belirleyin.
- Kritik Oluşturma Yolu Optimizasyonu: Tarayıcının sayfayı oluşturmak için gereken kritik kaynakları yüklemesi.Öneri: Kritik CSS’i satır içi hale getirin ve JavaScript yüklenmesini geciktirin.
Hız Testi Araçları
Web sitenizin performansını düzenli olarak test etmek için kullanabileceğiniz güvenilir araçlar:
- Google PageSpeed Insights: Google’ın resmi hız testi aracı, hem mobil hem de masaüstü performansınızı ölçer.
- GTmetrix: Sayfa yükleme süresini, toplam sayfa boyutunu ve istekleri detaylı şekilde analiz eder.
- WebPageTest: Farklı konumlardan ve tarayıcılardan kapsamlı testler yapmanıza olanak tanır.
- Lighthouse: Google Chrome DevTools’un bir parçası olan bu araç, performans, erişilebilirlik ve SEO açısından sitenizi değerlendirir.
Sayfa Hızı İyileştirme Stratejileri
- İçerik Dağıtım Ağı (CDN) KullanımıNasıl: Cloudflare, Akamai veya Amazon CloudFront gibi bir CDN hizmeti entegre edin.Etkisi: Ahrefs’in araştırmasına göre, CDN kullanan siteler ortalama %50 daha hızlı yüklenir.
- HTTP/2 Protokolünü EtkinleştirmeNasıl: Hosting sağlayıcınızdan HTTP/2 desteğini etkinleştirmesini isteyin.Etkisi: HTTP/2, çoklu istekleri paralel olarak işleyerek sayfa yükleme süresini %20-30 oranında azaltabilir.
- Önbelleğe Alma ve SıkıştırmaNasıl: .htaccess dosyasında GZIP sıkıştırmayı etkinleştirin ve tarayıcı önbelleğe alma direktiflerini ayarlayın.Etkisi: GZIP sıkıştırma, dosya boyutlarını ortalama %70 oranında azaltabilir.
- Veritabanı OptimizasyonuNasıl: Veritabanı sorgularını optimize edin, gereksiz tabloları temizleyin ve düzenli bakım yapın.Etkisi: WordPress sitelerinde yapılan bir araştırmaya göre, veritabanı optimizasyonu sayfa yükleme süresini %30’a kadar iyileştirebilir.
- Lazy Loading UygulamaNasıl: Görseller ve videolar için native lazy loading veya JavaScript kütüphaneleri kullanın.Etkisi: İlk görünüm alanı dışındaki öğelerin yüklenmesini geciktirerek ilk içerik gösterim süresini %25’e kadar azaltabilir.
Mobil Uyumluluk
2019’da Google, mobil öncelikli dizinlemeyi (mobile-first indexing) tam olarak benimsediğini duyurdu. Bu, Google’ın web sayfalarını dizine eklerken öncelikle mobil versiyonlarını kullandığı anlamına geliyor. Mobil uyumlu olmak artık bir seçenek değil, bir zorunluluk haline gelmiştir.
Mobil Uyumluluğun Temel Unsurları
- Duyarlı Tasarım (Responsive Design)Tanım: Web sitenizin farklı ekran boyutlarına otomatik olarak uyum sağlaması.Uygulama: CSS medya sorgularını (media queries) kullanarak içeriğinizi farklı cihazlara uyarlayın.İstatistik: Google’ın verilerine göre, duyarlı tasarım kullanan siteler %67 daha yüksek dönüşüm oranlarına sahiptir.
- Viewport Meta EtiketiTanım: Tarayıcıya sayfanın nasıl boyutlandırılacağını ve ölçeklendirileceğini söyleyen HTML etiketi.Kod Örneği:
<meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0">
- Dokunma Dostu UnsurlarÖneri: Dokunma hedeflerinin (bağlantılar, düğmeler) en az 48×48 piksel boyutunda olması ve aralarında yeterli boşluk bulunması.İstatistik: UX araştırmalarına göre, dokunma hedefleri arasında en az 8 piksel boşluk olmalıdır.
- Okunabilir Metin BoyutlarıÖneri: Mobil cihazlarda yakınlaştırma gerektirmeyen, en az 16 piksel font boyutu kullanın.İstatistik: Küçük metinler, mobil kullanıcıların %57’sinin siteden ayrılma nedenidir.
- Flash Kullanımından KaçınmaGerçek: Flash, çoğu mobil cihaz tarafından desteklenmemektedir ve Google tarafından dizine eklenmez.Alternatif: HTML5 ve CSS3 animasyonları kullanın.
Mobil Uyumluluğu Test Etme
- Google Mobil Uyumluluk Testi: Google’ın resmi aracı, sitenizin mobil uyumluluğunu test eder ve sorunları belirler.
- Google Search Console: “Mobil Kullanılabilirlik” raporu, mobil ile ilgili sorunları tanımlar.
- Gerçek Cihaz Testi: Farklı cihazlarda ve tarayıcılarda sitenizi test edin veya BrowserStack gibi bir çapraz platform test aracı kullanın.
Mobil SEO İyileştirme Stratejileri
- Mobil Sayfa Hızı OptimizasyonuÖneri: AMP (Accelerated Mobile Pages) uygulamasını değerlendirin veya mobil sayfalarınızı özellikle hız için optimize edin.Etkisi: AMP sayfaları, standart web sayfalarından 4 kat daha hızlı yüklenebilir.
- Mobil İçerik Parity’siTanım: Mobil ve masaüstü versiyonların aynı içerik ve işlevselliği sunması.Öneri: Mobil kullanıcılardan içerik veya işlevsellik gizlemeyin, bunun yerine prezentasyonu uyarlayın.
- Mobil Öncelikli Tasarım YaklaşımıYöntem: Önce mobil cihazlar için tasarlayıp sonra masaüstüne ölçeklendirin (mobile-first approach).Avantaj: Bu yaklaşım, içerik önceliklendirmeyi ve minimalist tasarımı teşvik eder.
- Önerilen İşlem: Dinamik SunucuTanım: Kullanıcı cihazına bağlı olarak farklı HTML sunma.Uygulama: Mobil kullanıcılar için optimum bir deneyim sağlarken, Googlebot’a doğru sinyalleri göndermek için uygun başlıklar kullanın.
Doğru URL Yapısı ve Site Mimarisi
Etkili bir URL yapısı ve site mimarisi, hem kullanıcılara hem de arama motorlarına içeriğinizi anlamaları için yardımcı olur. İyi düzenlenmiş bir site yapısı, tarama verimliliğini artırır, iç bağlantı yapısını güçlendirir ve kullanıcı deneyimini iyileştirir.
URL Yapısı İçin En İyi Uygulamalar
- Kısa ve Anlaşılır URL’ler KullanınKötü Örnek: https://example.com/category.php?id=123&product=456İyi Örnek: https://example.com/elektronik/akilli-telefonlar/iphone-13İstatistik: Backlinko’nun 1 milyon Google arama sonucu üzerinde yaptığı araştırmaya göre, kısa URL’ler daha yüksek sıralama eğilimindedir.
- URL’lerde Anahtar Kelimeler KullanınÖneri: URL’lerinizde hedef anahtar kelimeleri doğal bir şekilde kullanın.Etki: Anahtar kelime içeren URL’ler, kullanıcıların ne bekleyeceğini anlamasına yardımcı olur ve arama motorlarına içerik hakkında ipuçları verir.
- Düz Bir URL Yapısı OluşturunKötü Örnek: https://example.com/category/subcategory/subsubcategory/productİyi Örnek: https://example.com/category/productKural: URL’lerdeki dizin derinliğini 3 seviyeden az tutun.
- Tire Kullanımını Tercih EdinÖneri: Kelimeler arasında alt çizgi (_) yerine tire (-) kullanın.Neden: Google, tireleri kelime ayırıcı olarak görür, alt çizgileri ise kelimeleri birleştirir.
- Özel Karakterlerden KaçınınKötü Uygulama: URL’lerde ?, &, %, $, @ gibi özel karakterler kullanmak.Neden: Bu karakterler URL kodlaması gerektirebilir ve sorunlara neden olabilir.
Etkili Site Mimarisi Oluşturma
- Düz Hiyerarşi İlkesiTanım: Her sayfanın ana sayfadan en fazla 3-4 tıklama ile erişilebilir olması.İstatistik: Deep Crawl’ın araştırmasına göre, ana sayfadan 3’ten fazla tıklama uzaklıktaki sayfalar, daha yakın sayfalara göre %50 daha az trafik alır.
- Silolu YapıTanım: İçeriğin mantıksal kategorilere ve alt kategorilere ayrılması.Örnek Yapı:
Ana Sayfa |-- Kategori A | |-- Alt Kategori A1 | |-- Alt Kategori A2 |-- Kategori B | |-- Alt Kategori B1 | |-- Alt Kategori B2
- İçerik Kümeleme (Content Clustering)Tanım: Belirli bir ana konu etrafında içerik grupları oluşturma.Yöntem: Pillar/Cluster modeli – Ana sayfa (pillar) ve ona bağlı destekleyici içerikler (cluster).Etki: HubSpot’un araştırmasına göre, içerik kümeleme stratejisi uygulayan siteler, organik trafiklerinde ortalama %50 artış görmüştür.
- İç Bağlantı StratejisiÖnemi: İç bağlantılar, arama motoru botlarının sitenizi daha verimli bir şekilde taramasını sağlar ve sayfa otoritesini dağıtır.En İyi Uygulamalar:
- Doğal, içerik odaklı iç bağlantılar oluşturun
- Açıklayıcı anchor text kullanın
- İlgili içerikleri birbirine bağlayın
- Breadcrumb NavigasyonuTanım: Kullanıcıların site içindeki konumlarını gösteren ve daha üst düzey sayfalara kolay erişim sağlayan navigasyon sistemi.SEO Faydası: Breadcrumb’lar hem kullanıcı deneyimini iyileştirir hem de arama motorlarına site yapısını anlamaları için yardımcı olur.Uygulaması: Schema.org markup ile breadcrumb’ları yapılandırılmış veri olarak işaretleyin.
XML Site Haritaları
XML site haritaları, web sitenizin yapısını arama motorlarına açıkça bildiren dosyalardır. Bu haritalar, arama motoru botlarının sitenizi daha etkili bir şekilde taramasına ve dizine eklemesine yardımcı olur, özellikle derin yapılı veya yeni siteler için kritik öneme sahiptir.
XML Site Haritası Türleri
- Standart XML Site Haritalarıİçerik: URL’ler, son güncelleme tarihleri, değişim sıklığı ve öncelik bilgileri.Maksimum Boyut: 50,000 URL veya 50 MB (sıkıştırılmamış).Örnek:
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?> <urlset xmlns="http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9"> <url> <loc>https://example.com/</loc> <lastmod>2023-10-20</lastmod> <changefreq>daily</changefreq> <priority>1.0</priority> </url> </urlset>
- Video Site HaritalarıAmaç: Video içeriğinin Google Video arama sonuçlarında dizine eklenmesini sağlar.Ek Bilgiler: Video başlığı, açıklaması, küçük resmi, süresi ve kategorisi.
- Resim Site HaritalarıAmaç: Görsel içeriğinizin Google Görseller’de daha iyi dizine eklenmesini sağlar.Ek Bilgiler: Resim başlığı, açıklaması ve lisans bilgileri.
- Haber Site HaritalarıAmaç: Haber içeriğinin Google Haberler’de daha hızlı dizine eklenmesini sağlar.Gereksinimler: Yayın tarihi, başlık ve anahtar kelimeler gibi ek bilgiler.
- Site Haritası DiziniAmaç: Büyük siteler için birden fazla site haritasını bir dizinde toplar.Örnek:
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?> <sitemapindex xmlns="http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9"> <sitemap> <loc>https://example.com/sitemap1.xml</loc> <lastmod>2023-10-20</lastmod> </sitemap> <sitemap> <loc>https://example.com/sitemap2.xml</loc> <lastmod>2023-10-19</lastmod> </sitemap> </sitemapindex>
Site Haritası Oluşturma ve Gönderme
- Site Haritası Oluşturma Yöntemleri
- WordPress Kullanıcıları İçin: Yoast SEO, Rank Math veya All in One SEO Pack gibi eklentiler otomatik olarak site haritası oluşturur.
- Diğer CMS’ler İçin: Çoğu modern CMS (Joomla, Drupal, Magento) site haritası oluşturma özelliğine sahiptir.
- Özel Çözümler: XML Sitemaps Generator veya Screaming Frog SEO Spider gibi araçlar kullanılabilir.
- Site Haritasını Arama Motorlarına Bildirme
- Google Search Console: “Site Haritaları” bölümüne site haritanızı ekleyin.
- Bing Webmaster Tools: “Site Haritaları” bölümüne URL’yi girin.
- Robots.txt Üzerinden: Site haritanızın konumunu robots.txt dosyasında belirtin:
Sitemap: https://example.com/sitemap.xml
- Dinamik Site HaritalarıTanım: Otomatik olarak güncellenen site haritaları.Avantaj: İçerik eklendikçe veya değiştirildikçe site haritanız güncel kalır.Uygulama: CMS eklentileri veya özel betikler ile gerçekleştirilebilir.
Site Haritası Optimizasyonu İçin En İyi Uygulamalar
- Düzenli Güncelleme Öneri: Site haritanızı en az ayda bir kez güncelleyin.Etki: Güncel site haritaları, yeni içeriğin daha hızlı dizine eklenmesini sağlar.
- Sadece İndekslenebilir Sayfaları Dahil Edin Doğru Uygulama: Yalnızca yüksek kaliteli, özgün ve indekslenebilir içeriği site haritanıza dahil edin.Kaçınılması Gerekenler: Yinelenen sayfaları, canonical olmayan URL’leri veya noindex sayfalarını dahil etmeyin.
- Öncelik ve Değişim Sıklığı Ayarları Öncelik (Priority): 0.0 ile 1.0 arasında, sayfanın göreceli önemi.Değişim Sıklığı (Changefreq): always, hourly, daily, weekly, monthly, yearly, never.Not: Google’ın John Mueller, Google’ın bu değerleri artık önemli ölçüde dikkate almadığını belirtmiştir, ancak diğer arama motorları için yine de değerli olabilir.
- Site Haritanızı Segmentlere AyırınStrateji: Büyük siteler için içeriği türüne veya bölümüne göre farklı site haritalarına ayırın.Avantaj: Daha iyi organizasyon ve daha kolay güncelleme imkanı sağlar.Uygulama: Bir site haritası dizini (sitemap index) kullanarak birden fazla site haritasını yönetin.
Robots.txt Dosyası
Robots.txt, web sitenizin kök dizininde bulunan ve arama motoru botlarına hangi sayfaları tarayıp hangilerini taramayacaklarını söyleyen bir metin dosyasıdır. Bu dosya, tarama bütçenizi yönetmenize ve hassas veya düşük değerli içeriği dizinden çıkarmanıza yardımcı olur.
Robots.txt Temel Sözdizimi
User-agent: [bot adı]
Disallow: [erişim engellenen dizin veya sayfa]
Allow: [erişime izin verilen dizin veya sayfa]
Sitemap: [site haritası URL'si]
Yaygın Kullanım Örnekleri
Tüm Botlar İçin Kurallar:
User-agent: *
Disallow: /admin/
Disallow: /private/
Allow: /admin/public-page.html
Sitemap: https://example.com/sitemap.xml
Belirli Botlar İçin Kurallar:
User-agent: Googlebot
Disallow: /nogooglebot/
User-agent: Bingbot
Disallow: /nobingbot/
Robots.txt En İyi Uygulamaları
- Hassas İçeriği KorumaÖneri: Gizli veya hassas içeriği robots.txt ile engellemeyin, bunun yerine şifre koruması kullanın.Neden: Robots.txt dosyası herkese açıktır ve engellenen URL’leri gösterir.
- Tarama Bütçesini Optimize EtmeStrateji: Düşük değerli sayfaları (etiketler, arşivler) taramadan çıkarın.Etki: Arama motoru botları, değerli içeriğinize daha fazla kaynak ayırabilir.
- Parametreli URL’leri YönetmeÖrnek: Filtreleme, sıralama veya oturum parametreleri içeren URL’leri engelleyin.
User-agent: * Disallow: /*?sort= Disallow: /*?filter=
Robots.txt Testi
Araçlar: Google Search Console’un “Robots.txt Test Aracı” veya Screaming Frog’un robots.txt analizi.
Önem: Yanlış yapılandırma, önemli sayfaların yanlışlıkla engellenmesine neden olabilir.
Robots.txt Sınırlamaları
- Yönlendirici Değil, Tavsiye Edici: Robots.txt, botların sayfaları taramasını engeller ancak dizine eklenmesini garanti etmez.
- Tüm Botlar Uymaz: Kötü niyetli botlar veya spam botları robots.txt kurallarını görmezden gelebilir.
- Noindex İçin Alternatif Değil: Bir sayfanın dizine eklenmesini engellemek için meta robots etiketleri veya X-Robots-Tag HTTP başlıkları kullanın.
Yapısal Veri İşaretlemeleri (Schema Markup)
Yapısal veri işaretlemeleri, web sayfalarınızdaki içeriğin anlamını arama motorlarına açıkça bildiren kodlardır. Bu işaretlemeler, arama motorlarının içeriğinizi daha iyi anlamasına ve zengin sonuçlar (rich snippets) olarak göstermesine yardımcı olur.
Schema.org ve Yapısal Veri Türleri
Schema.org Nedir? Google, Bing, Yahoo ve Yandex tarafından desteklenen, web sayfalarını işaretlemek için ortak bir sözlük sağlayan bir girişimdir.
Yaygın Yapısal Veri Türleri:
- LocalBusinessKullanım: Fiziksel işletmeler için adres, telefon, çalışma saatleri gibi bilgileri işaretleme.Etki: Yerel arama sonuçlarında daha iyi görünürlük ve Google Haritalarda öne çıkma.
- ProductKullanım: Ürün fiyatı, stok durumu, değerlendirme gibi bilgileri işaretleme.Etki: Arama sonuçlarında ürün bilgilerinin ve yıldız derecelendirmelerinin gösterilmesi.
- ArticleKullanım: Haber, blog yazısı veya makale için yazar, yayın tarihi, başlık gibi bilgileri işaretleme.Etki: Google Haberler’de görünme şansını artırma ve zengin sonuçlar elde etme.
- RecipeKullanım: Yemek tariflerinin malzemeleri, pişirme süresi, kalori bilgisi gibi detayları işaretleme.Etki: Arama sonuçlarında resimli, adım adım tarifler olarak görünme.
- EventKullanım: Etkinlik tarihi, konumu, fiyatı gibi bilgileri işaretleme.Etki: Google Etkinlikler’de görünme ve arama sonuçlarında etkinlik detaylarının gösterilmesi.
- FAQKullanım: Sıkça sorulan sorular ve cevaplarını işaretleme.Etki: Arama sonuçlarında açılır FAQ bölümleri olarak görünme, daha fazla alan kaplama.
- HowToKullanım: Adım adım talimatları işaretleme.Etki: Arama sonuçlarında adım adım talimatlar olarak görünme.
Yapısal Veri Formatları
- JSON-LD (Tavsiye Edilen)Tanım: JavaScript Object Notation for Linked Data, HTML içeriğinden ayrı olarak <script> etiketleri içinde yer alan bir format.Avantaj: HTML içeriğinden ayrı olduğu için uygulanması ve bakımı daha kolaydır.Örnek:
<script type="application/ld+json"> { "@context": "https://schema.org", "@type": "Product", "name": "Akıllı Telefon X", "description": "En son teknoloji akıllı telefon", "brand": { "@type": "Brand", "name": "TechMarka" }, "offers": { "@type": "Offer", "price": "1999.99", "priceCurrency": "TRY", "availability": "https://schema.org/InStock" } } </script>
- MicrodataTanım: HTML etiketlerine doğrudan eklenen öznitelikler.Örnek:
<div itemscope itemtype="https://schema.org/Product"> <h1 itemprop="name">Akıllı Telefon X</h1> <p itemprop="description">En son teknoloji akıllı telefon</p> <div itemprop="brand" itemscope itemtype="https://schema.org/Brand"> <span itemprop="name">TechMarka</span> </div> </div>
- RDFaTanım: Resource Description Framework in Attributes, HTML5 ile uyumlu bir işaretleme formatı.Örnek:
<div vocab="https://schema.org/" typeof="Product"> <h1 property="name">Akıllı Telefon X</h1> <p property="description">En son teknoloji akıllı telefon</p> </div>
Yapısal Veri Uygulama Adımları
- İçerik Türünü BelirlemeWeb sayfanızın içerik türüne uygun schema.org türünü seçin (Article, Product, LocalBusiness vb.).
- Format SeçimiGoogle’in önerdiği JSON-LD formatını kullanmanız tavsiye edilir.
- Kod OluşturmaSchema.org dokümantasyonunu kullanarak veya Google’in Yapılandırılmış Veri İşaretleme Yardımcısı gibi araçlarla kodu oluşturun.
- Test EtmeGoogle’in Rich Results Test aracı veya Schema.org Validator ile kodunuzu test edin.
- UygulamaOnaylandıktan sonra kodu web sayfanızın <head> bölümüne (JSON-LD için) veya ilgili HTML elementlerine (Microdata/RDFa için) ekleyin.
- İzlemeGoogle Search Console’un Zengin Sonuçlar raporunu kullanarak yapılandırılmış verinizin performansını izleyin.
Yapısal Veri En İyi Uygulamaları
- Doğru ve Eksiksiz BilgiÖneri: Yapısal verinizde gerçek ve güncel bilgileri kullanın, yanıltıcı bilgilerden kaçının.Etki: Yanlış bilgiler, Google cezalarına ve kullanıcı güveninin kaybına neden olabilir.
- Birden Fazla Schema Türü KullanmaStrateji: Aynı sayfada birden fazla uygun schema türü kullanabilirsiniz (Hem Article hem de BreadcrumbList gibi).Dikkat: Farklı schema türleri arasında çakışma olmadığından emin olun.
- Sadece Görünür İçeriği İşaretlemeKural: Yapısal veri, sayfada kullanıcılara görünen içerikle tutarlı olmalıdır.Uyarı: Gizli içeriği işaretlemek, Google’in spam politikalarına aykırıdır.
- Zorunlu Özellikleri Dahil EtmeÖneri: Her schema türü için Google’in gerekli gördüğü tüm özellikleri ekleyin.Kaynak: Google’in zengin sonuçlar galerisinde her tür için gerekli özellikler listelenmiştir.
HTTPS Güvenliği
HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure), web siteniz ve kullanıcılarınız arasındaki veri aktarımını güvence altına alan şifrelenmiş bir bağlantı protokolüdür. Google, 2014 yılından beri HTTPS’i bir sıralama faktörü olarak kullanmaktadır ve güvenli olmayan sitelere karşı tarayıcılarda uyarılar göstermektedir.
HTTPS’in SEO Açısından Önemi
- Sıralama SinyaliEtki: HTTPS, Google’in 200’den fazla sıralama faktöründen biridir.İstatistik: SEMrush’un araştırmasına göre, ilk sayfa sonuçlarının %85’inden fazlası HTTPS kullanmaktadır.
- Kullanıcı GüveniEtki: Güvenli olmayan sitelerde Chrome, Firefox gibi tarayıcılar “Güvenli Değil” uyarısı gösterir.Sonuç: Bu uyarılar, kullanıcıların sitenizi terk etme oranını artırabilir.
- Referrer Bilgisi KorumaSorun: HTTP’den HTTPS’e geçişlerde referrer bilgisi kaybolabilir.Çözüm: HTTPS kullanarak referrer bilgisinin korunmasını sağlayabilirsiniz.
HTTPS’e Geçiş Adımları
- SSL/TLS Sertifikası EdinmeSeçenekler: Let’s Encrypt (ücretsiz), Comodo, DigiCert, GeoTrust gibi sertifika sağlayıcıları.Sertifika Türleri:
- Domain Validated (DV): Temel düzey koruma, hızlı doğrulama.
- Organization Validated (OV): Orta düzey güvenlik, kurumsal doğrulama.
- Extended Validation (EV): En yüksek güvenlik seviyesi, kapsamlı doğrulama.
- Sertifika KurulumuYöntem: Hosting sağlayıcınızın kontrol paneli veya sunucu yapılandırması üzerinden sertifika yükleme.Destek: Çoğu hosting firması, SSL kurulumunda yardım sağlamaktadır.
- Dahili Linkler GüncellemeGörev: Tüm dahili linkleri HTTP’den HTTPS’e güncelleyin.Araçlar: Better Search Replace, Screaming Frog gibi araçlar bu işlemi kolaylaştırabilir.
- 301 Yönlendirmeleri AyarlamaAmaç: Tüm HTTP trafik HTTPS’e yönlendirilmelidir..htaccess Örneği:
RewriteEngine On RewriteCond %{HTTPS} off RewriteRule ^(.*)$ https://%{HTTP_HOST}%{REQUEST_URI} [L,R=301]
- Karma İçerik Sorunlarını ÇözmeSorun: HTTPS sayfalarında HTTP kaynakları (resimler, scriptler, CSS) kullanılması.Tespit: Chrome DevTools’un Konsol sekmesi veya SSL Labs gibi araçlar.Çözüm: Tüm kaynakları HTTPS’e güncelleyin veya göreceli URL’ler kullanın.
- CDN ve Üçüncü Taraf Hizmetleri GüncellemeKontrol: CDN, analitik araçları, reklamlar gibi tüm harici hizmetlerin HTTPS desteklediğinden emin olun.
- Arama Motorlarına BildirimGoogle Search Console: Hem HTTP hem de HTTPS versiyonlarını ayrı mülkler olarak ekleyin.Sitemap: HTTPS URL’leri içeren güncel bir site haritası gönderin.
HTTPS Yapılandırma En İyi Uygulamaları
- HSTS (HTTP Strict Transport Security) KullanmaTanım: Tarayıcıların sitenize yalnızca HTTPS üzerinden erişmesini zorunlu kılan bir güvenlik politikası.Uygulama: HTTP başlıklarına aşağıdaki yönergeyi ekleyin:
Strict-Transport-Security: max-age=31536000; includeSubDomains
- Güncel TLS Versiyonu KullanmaÖneri: En az TLS 1.2 veya tercihen TLS 1.3 kullanın, eski SSL versiyonlarını devre dışı bırakın.Neden: Eski protokoller güvenlik açıkları içerebilir.
- Sertifika Yenileme HatırlatıcılarıÖneri: SSL sertifikalarının süresi dolmadan önce hatırlatıcılar ayarlayın.Risk: Süresi dolmuş sertifikalar, kullanıcılara güvenlik uyarıları gösterir ve trafik kaybına neden olur.
- Canonical Etiketleri GüncellemeGörev: Tüm canonical etiketlerinin HTTPS URL’lere işaret ettiğinden emin olun.Örnek:
<link rel="canonical" href="https://example.com/sayfa" />
Teknik SEO Denetimi
Teknik SEO denetimi, web sitenizin arama motoru optimizasyonu açısından teknik performansını değerlendiren kapsamlı bir incelemedir. Düzenli denetimler, potansiyel sorunları erken tespit etmenize ve sitenizin arama motorlarında en iyi şekilde performans göstermesini sağlamanıza yardımcı olur.
Teknik SEO Denetimi Adımları
- Site Taranabilirliği KontrolüAraçlar: Google Search Console, Screaming Frog SEO Spider, DeepCrawlKontrol Edilecekler:
- Robots.txt dosyasının doğru yapılandırılması
- Yanlışlıkla engellenen önemli sayfalar
- Noindex etiketlerinin uygun kullanımı
- XML site haritalarının güncelliği ve doğruluğu
- Sayfa Hızı AnaliziAraçlar: Google PageSpeed Insights, GTmetrix, WebPageTestKontrol Edilecekler:
- Sayfa yüklenme süresi (ideal olarak 3 saniyeden az)
- Görsel optimizasyonu
- Browser caching kullanımı
- JavaScript ve CSS dosyalarının sıkıştırılması
- Core Web Vitals metrikleri (LCP, FID, CLS)
- Mobil Uyumluluk TestiAraçlar: Google’in Mobil Uyumluluk Testi, BrowserStackKontrol Edilecekler:
- Responsive tasarımın tüm cihazlarda düzgün çalışması
- Mobil sayfalarda gezinme kolaylığı
- Tıklanabilir öğelerin boyutu ve aralığı
- Mobil-öncelikli indeksleme uyumluluğu
- URL Yapısı ve Site Mimarisi İncelemesiAraçlar: Screaming Frog, SitebulbKontrol Edilecekler:
- URL’lerin SEO dostu olması (kısa, anlaşılır, anahtar kelime içeren)
- Site derinliği (ana sayfadan herhangi bir sayfaya en fazla 3-4 tıklama)
- İç bağlantı yapısının etkinliği
- Breadcrumb navigasyonunun doğru uygulanması
- HTTPS ve Güvenlik KontrolüAraçlar: SSL Labs, Why No HTTPS?Kontrol Edilecekler:
- SSL sertifikasının geçerliliği
- Karma içerik sorunları (HTTPS sayfada HTTP kaynaklar)
- HTTP’den HTTPS’e doğru yönlendirmeler
- Güvenlik başlıklarının uygulanması (HSTS, X-Content-Type-Options)
- Yapısal Veri İncelemesiAraçlar: Google Rich Results Test, Schema Markup ValidatorKontrol Edilecekler:
- Schema.org işaretlemelerinin doğru uygulanması
- Zorunlu özelliklerin eksiksiz olması
- Yapısal verinin görünür içerikle tutarlılığı
- Zengin sonuçların görüntülenme durumu
- Teknik Hata TaramasıAraçlar: Google Search Console, Screaming FrogKontrol Edilecekler:
- 404 hataları ve kırık linkler
- 301 ve 302 yönlendirmelerin doğru kullanımı
- Sunucu yanıt süresi ve 5xx hataları
- Crawl bütçesi sorunları (fazla yönlendirmeler, gereksiz URL’ler)
- Canonical Etiketleri ve Yinelenen İçerik AnaliziAraçlar: Siteliner, Copyscape, Screaming FrogKontrol Edilecekler:
- Canonical etiketlerinin doğru uygulanması
- Site içi yinelenen içerik
- Parametre içeren URL’lerin yönetimi
- Pagination (sayfalandırma) etiketlerinin doğru kullanımı
- JavaScript Kullanımı AnaliziAraçlar: Google URL Inspection Tool, Fetch as GoogleKontrol Edilecekler:
- JavaScript içeriğin arama motorları tarafından doğru şekilde işlenmesi
- Kritik içeriğin JavaScript olmadan erişilebilirliği
- Lazy loading uygulamasının SEO dostu olması
- Uluslararası SEO KontrolüAraçlar: Screaming Frog, hreflang Testing ToolKontrol Edilecekler:
- Hreflang etiketlerinin doğru uygulanması
- Dil ve bölge hedeflemesinin tutarlılığı
- Uluslararası site yapısının etkinliği (ccTLD, alt dizinler veya alt alanlar)
Teknik SEO Denetim Raporu Oluşturma
Kapsamlı bir teknik SEO denetimi sonrasında, aşağıdaki bileşenleri içeren bir rapor hazırlamak faydalıdır:
- Yönetici ÖzetiTeknik SEO durumunun genel bir değerlendirmesi ve öncelikli sorunların özeti.
- Kritik SorunlarAcil dikkat gerektiren ve sıralamaları önemli ölçüde etkileyen sorunlar.
- Orta Seviye SorunlarZaman içinde düzeltilmesi gereken ancak acil olmayan sorunlar.
- Düşük Öncelikli İyileştirmelerPerformansı artırabilecek ancak kritik olmayan öneriler.
- Eylem PlanıSorunları çözmek için adım adım bir plan ve tahmini zaman çizelgesi.
- Karşılaştırmalı AnalizÖnceki denetimlerle karşılaştırma ve ilerleme durumu.
Düzenli Denetim Programı
Teknik SEO denetimlerinin sıklığı, sitenizin büyüklüğüne ve karmaşıklığına bağlı olarak değişebilir:
- Küçük Siteler (100’den az sayfa)3-4 ayda bir kapsamlı denetim, aylık hızlı kontroller.
- Orta Büyüklükteki Siteler (100-1000 sayfa)2-3 ayda bir kapsamlı denetim, iki haftada bir hızlı kontroller.
- Büyük Siteler (1000+ sayfa)1-2 ayda bir kapsamlı denetim, haftalık hızlı kontroller.
- E-ticaret SiteleriAyda bir kapsamlı denetim, haftalık kritik kontroller (taranabilirlik, stok durumu, fiyatlandırma).
Yaygın Teknik SEO Sorunları ve Çözümleri
Teknik SEO’da karşılaşılan bazı yaygın sorunlar ve bunların çözümleri aşağıda açıklanmıştır:
Taranabilirlik ve İndekslenme Sorunları
- Sorun: Yanlış Robots.txt YapılandırmasıÇözüm: Robots.txt dosyanızı Google Search Console’un Robots.txt Test Aracı ile kontrol edin ve önemli sayfaların yanlışlıkla engellenmediğinden emin olun.
# Kötü Örnek User-agent: * Disallow: / # İyi Örnek User-agent: * Disallow: /admin/ Disallow: /temp/ Allow: /
- Sorun: Yanlış Noindex KullanımıÇözüm: Meta robots etiketlerini gözden geçirin ve önemli sayfaların noindex etiketine sahip olmadığından emin olun.
<!-- Kaldırılması gereken etiket --> <meta name="robots" content="noindex, follow"> <!-- Doğru etiket --> <meta name="robots" content="index, follow">
- Sorun: Eksik veya Hatalı Site HaritasıÇözüm: Güncel ve doğru bir XML site haritası oluşturun, sadece indekslenebilir URL’leri dahil edin ve Google Search Console’a gönderin.
Sayfa Hızı Sorunları
- Sorun: Optimize Edilmemiş GörsellerÇözüm: Görselleri sıkıştırın, doğru boyutlandırın ve modern formatlar kullanın (WebP gibi).Araçlar: TinyPNG, ShortPixel, Squoosh
- Sorun: Render-Blocking JavaScript ve CSSÇözüm: Kritik olmayan JavaScript’i asenkron yükleyin ve CSS’i optimize edin.
<!-- Asenkron yükleme --> <script src="script.js" async></script> <!-- Geciktirme --> <script src="script.js" defer></script>
- Sorun: Önbelleğe Alma EksikliğiÇözüm: Tarayıcı önbelleğe almayı etkinleştirmek için uygun HTTP başlıkları ekleyin.
# Apache .htaccess örneği <IfModule mod_expires.c> ExpiresActive On ExpiresByType image/jpeg "access plus 1 year" ExpiresByType image/png "access plus 1 year" ExpiresByType text/css "access plus 1 month" ExpiresByType application/javascript "access plus 1 month" </IfModule>
Mobil Uyumluluk Sorunları
- Sorun: Tıklanabilir Öğelerin Çok Yakın OlmasıÇözüm: Mobil cihazlarda düğmeler ve bağlantılar arasında en az 8px boşluk bırakın ve tıklanabilir alanları en az 44x44px yapın.
- Sorun: Yatay Kaydırma Gerektiren İçerikÇözüm: Tüm içeriği viewport içinde görüntülenecek şekilde ayarlayın ve responsive tasarım kullanın.
/* CSS Örneği */ img, table, div { max-width: 100%; height: auto; }
- Sorun: Okunması Zor Metin BoyutuÇözüm: Mobil cihazlarda metin boyutunu en az 16px olarak ayarlayın ve uygun satır aralığı kullanın.
URL ve Site Yapısı Sorunları
- Sorun: Karmaşık URL’lerÇözüm: URL’leri basitleştirin, anahtar kelimeler ekleyin ve özel karakterlerden kaçının.Kötü Örnek: example.com/p=123&cat=456&lang=trİyi Örnek: example.com/elektronik/akilli-telefonlar
- Sorun: Aşırı Derin Site YapısıÇözüm: Site yapısını düzleştirin, ana sayfadan herhangi bir sayfaya en fazla 3-4 tıklama ile ulaşılabilmesini sağlayın.
- Sorun: Zayıf İç Bağlantı YapısıÇözüm: İlgili içerikler arasında doğal iç bağlantılar ekleyin ve silolu içeriği birbirine bağlayın.
HTTPS ve Güvenlik Sorunları
- Sorun: Karma İçerik (Mixed Content)Çözüm: HTTPS sayfalarında HTTP kaynaklarını tespit edin ve tümünü HTTPS’e güncelleyin.
// JavaScript ile göreceli URL'lere dönüştürme document.querySelectorAll('img, script, link').forEach(el => { if (el.src && el.src.startsWith('http:')) { el.src = el.src.replace('http:', 'https:'); } });
- Sorun: HTTP’den HTTPS’e Yanlış YönlendirmeÇözüm: Tüm HTTP trafik için 301 yönlendirmesi kullanın ve www/non-www yönlendirmelerini doğru yapılandırın.
- Sorun: Güvenlik Başlıklarının EksikliğiÇözüm: HSTS, X-Content-Type-Options, X-XSS-Protection gibi güvenlik başlıklarını ekleyin.
Yapısal Veri Sorunları
- Sorun: Eksik veya Hatalı Schema MarkupÇözüm: Schema.org işaretlemelerini Google’in Rich Results Test aracı ile doğrulayın ve gerekli tüm özellikleri ekleyin.
- Sorun: Tutarsız Yapısal VeriÇözüm: Yapısal verinizin sayfada görünen içerikle tutarlı olduğundan emin olun.
Core Web Vitals ve Page Experience
Core Web Vitals, Google’in web sayfalarının kullanıcı deneyimini ölçmek için kullandığı bir dizi performans metriğidir. 2021 Mayıs ayından itibaren bu metrikler, Google’in sıralama algoritmalarında “Page Experience” sinyalinin bir parçası olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Core Web Vitals Metrikleri
- Largest Contentful Paint (LCP)Tanım: Sayfanın ana içeriğinin yüklenme hızını ölçer.İyi Değer: 2.5 saniye veya daha az.Etkileyen Faktörler:
- Sunucu yanıt süresi
- Render-blocking JavaScript ve CSS
- Kaynak yüklenme süreleri
- Görsel optimizasyonu
- İstemci tarafı render süresi
- CDN kullanarak içeriği kullanıcıya daha yakın sunma
- Gereksiz büyük elementleri optimize etme
- Kritik CSS’i satir içi (inline) olarak sunma
- Web fontlarını optimize etme
- First Input Delay (FID)Tanım: Kullanıcının sayfayla ilk etkileşiminden (tıklama, dokunma vb.) tarayıcının bu etkileşime yanıt vermeye başlamasına kadar geçen süreyi ölçer.İyi Değer: 100 milisaniye veya daha az.Etkileyen Faktörler:
- Ağır JavaScript yükü
- Uzun süren JavaScript yürütme
- Büyük framework’ler
- Üçüncü taraf scriptlerin fazlalığı
- JavaScript’i parçalara ayırma (code splitting)
- Kritik olmayan JavaScript’i geciktirme
- Uzun görevleri daha küçük parçalara bölme
- Web Workers kullanarak ana iş parçacığını serbest bırakma
- Cumulative Layout Shift (CLS)Tanım: Sayfa yüklenirken görünür elementlerin beklenmedik şekilde yer değiştirmesini ölçer.İyi Değer: 0.1 veya daha az.Etkileyen Faktörler:
- Boyutları belirtilmemiş görseller
- Boyutları belirtilmemiş reklamlar, gömülü içerikler veya iframes
- Dinamik olarak eklenen içerik
- Web fontlarının FOIT/FOUT (Flash of Invisible/Unstyled Text) etkisi
- Tüm görseller, reklamlar ve iframe’ler için width ve height belirtme
- Yeni içerik için önceden alan ayırma
- Font display: swap özelliği kullanma
- Animasyonları transform özelliği ile uygulama
Page Experience Sinyalleri
Core Web Vitals’a ek olarak, Google’in Page Experience sinyali aşağıdaki faktörleri de içerir:
- Mobil UyumlulukSitenin mobil cihazlarda kullanıcı dostu olup olmadığı.
- Güvenli Bağlantı (HTTPS)Sitenin güvenli bir bağlantı üzerinden sunulup sunulmadığı.
- Rahatsız Edici Ara Katman Reklamların OlmamasıKullanıcı deneyimini bozan ara katman reklamların (interstitials) kullanılmaması.
- Güvenli TaramaSitenin zararlı yazılım veya aldatmaca içermemesi.
Core Web Vitals’i Ölçme ve İzleme
- Google Search ConsoleCore Web Vitals raporu, URL’lerinizi “Kötü”, “İyileştirme Gerekli” ve “İyi” olarak gruplandırır.
- PageSpeed InsightsHem lab verilerini (Lighthouse) hem de gerçek kullanıcı verilerini (Chrome UX Report) gösterir.
- Chrome DevToolsPerformance sekmesi, LCP ve CLS sorunlarını tespit etmenize yardımcı olur.
- Web Vitals JavaScript KütüphanesiGoogle’in web-vitals kütüphanesi, gerçek kullanıcıların Core Web Vitals metriklerini ölçmenize olanak tanır.
import {getLCP, getFID, getCLS} from 'web-vitals'; function sendToAnalytics({name, value}) { // Analytics servisinize veriyi gönderin console.log({name, value}); } getCLS(sendToAnalytics); getFID(sendToAnalytics); getLCP(sendToAnalytics);
Core Web Vitals İyileştirme Stratejileri
- LCP İyileştirme
- Sunucu yanıt süresini optimize edin (TTFB – Time to First Byte)
- Kritik render yolunu optimize edin
- Görselleri önceden yükleyin (preload)
- Resim CDN’leri veya yeni nesil formatlar (WebP, AVIF) kullanın
- Metin sıkıştırma (Gzip, Brotli) kullanın
- FID İyileştirme
- Üçüncü taraf scriptleri azaltın ve optimize edin
- JavaScript’i küçük parçalara bölün (chunking)
- Uzun görevleri parçalayın
- Sayfanın etkileşimli olması için gerekli olmayan JavaScript’i geciktirin
- CLS İyileştirme
- Tüm görseller ve medya elementleri için boyut belirtin
- Dinamik içerik için alan ayırın
- Animasyonlar için transform ve opacity özelliklerini kullanın
- Font yüklenirken metin görünürlüğünü kontrol edin
JavaScript SEO
Modern web uygulamaları, özellikle Single Page Applications (SPA) ve Progressive Web Apps (PWA), büyük ölçüde JavaScript’e dayanır. JavaScript SEO, arama motorlarının JavaScript tarafından oluşturulan içeriği nasıl işlediğini ve bu içeriğin nasıl optimize edilebileceğini ele alır.
JavaScript Render Süreci ve SEO
Arama motoru botları, bir web sayfasını şu aşamalardan geçirerek işler:
- Tarama (Crawling)Bot, HTML dosyasını indirir.
- Render (Rendering)JavaScript yürütülür ve DOM güncellenir.
- İndeksleme (Indexing)Render edilmiş içerik analiz edilir ve indekslenir.
Not: Google, JavaScript render etme konusunda diğer arama motorlarından daha yeteneklidir, ancak render işlemi genellikle gecikmeli olarak gerçekleşir (iki aşamalı indeksleme).
JavaScript SEO Sorunları ve Çözümleri
- Sorun: Render GecikmesiAçıklama: Google, JavaScript sayfalarını iki aşamada indeksler – önce HTML, daha sonra (bazen günler sonra) JavaScript render edildikten sonra.Çözüm: Server-Side Rendering (SSR) veya Pre-rendering kullanın.
// Next.js SSR örneği export async function getServerSideProps() { const res = await fetch('https://api.example.com/data') const data = await res.json() return { props: { data } } }
- Sorun: Lazy Loading SorunlarıAçıklama: Görünüm alanı dışındaki içeriğin lazy loading ile yüklenmesi, arama motorlarının bu içeriği görmemesine neden olabilir.Çözüm: Önemli içerik için lazy loading kullanmayın veya IntersectionObserver API’sini doğru şekilde yapılandırın.
- Sorun: JavaScript HatalarıAçıklama: JavaScript hataları, render işlemini durdurabilir ve içeriğin indekslenmesini engelleyebilir.Çözüm: Hata yakalama mekanizmaları kullanın ve düzenli olarak JavaScript hatalarını izleyin.
try { // Riskli kod } catch (error) { console.error('Hata oluştu:', error); // Alternatif içerik sunma }
- Sorun: Kaynakların EngellenmesiAçıklama: Robots.txt, arama motorlarının JavaScript, CSS veya API’lere erişimini engelleyebilir.Çözüm: Robots.txt dosyanızın kritik kaynakları engellemediğinden emin olun.
# Kötü örnek User-agent: * Disallow: /js/ Disallow: /api/ # İyi örnek User-agent: * Disallow: /admin/ Allow: /js/ Allow: /api/
- Sorun: Client-Side RoutingAçıklama: SPA’larda kullanılan client-side routing, arama motorlarının sayfa değişikliklerini algılamasını zorlaştırabilir.Çözüm: History API’yi doğru kullanın ve dinamik oluşturulan sayfalara canonical etiketleri ekleyin.
// React Router örneği import { BrowserRouter } from 'react-router-dom'; // Hash router yerine browser router kullanın <BrowserRouter> <App /> </BrowserRouter>
JavaScript Framework’leri için SEO Stratejileri
- ReactTavsiye: Next.js gibi SSR çözümleri kullanın.Avantaj: Next.js, otomatik kod bölümleme, SSR ve statik site oluşturma (SSG) sağlar.
- Vue.jsTavsiye: Nuxt.js kullanın.Avantaj: Nuxt.js, SEO dostu sayfa oluşturma ve meta tag yönetimi sağlar.
- AngularTavsiye: Angular Universal kullanın.Avantaj: Server-side rendering ve pre-rendering sağlar.
JavaScript SEO En İyi Uygulamaları
- Server-Side Rendering (SSR) veya Pre-rendering KullanınAvantaj: Arama motorlarına doğrudan render edilmiş HTML sunar.Uygulama: Next.js, Nuxt.js, Angular Universal veya Prerender.io gibi çözümler.
- Dinamik Render KullanınTanım: Kullanıcı ajanına bağlı olarak farklı içerik sunma.Uygulama: Puppeteer, Rendertron veya Prerender SPA Plugin gibi araçlar.
- Progressive Enhancement UygulamasıStrateji: Önce temel HTML içeriği sunun, ardından JavaScript ile zenginleştirin.Avantaj: JavaScript devre dışı kaldığında bile temel içerik görüntülenebilir.
- URL Yapısını Optimize EdinTavsiye: Hash fragment’lar (#) yerine History API kullanın.Kötü Örnek: example.com/#/urunlerİyi Örnek: example.com/urunler
- Structured Data’yı Dinamik Olarak EkleyinYöntem: JavaScript ile JSON-LD structured data ekleyin.
// Dinamik JSON-LD ekleme const script = document.createElement('script'); script.type = 'application/ld+json'; script.innerHTML = JSON.stringify({ '@context': 'https://schema.org', '@type': 'Product', 'name': product.name, 'description': product.description, 'price': product.price }); document.head.appendChild(script);
JavaScript SEO Test Etme
- Google’in URL Inspection ToolSearch Console’da URL’nizi test edin ve “Live Test” seçeneği ile Google’in sayfanızı nasıl gördüğünü kontrol edin.
- Mobile-Friendly TestGoogle’in Mobile-Friendly Test aracı, JavaScript render edildikten sonraki halini gösterir.
- Chrome DevTools“View page source” yerine “Inspect element” kullanarak render edilmiş DOM’u inceleyin.
- Fetch as GoogleSearch Console’da “URL Inspection” aracını kullanarak, Google’in sayfanızı nasıl taradığını ve render ettiğini görün.
Uluslararası SEO ve Hreflang Etiketleri
Uluslararası SEO, web sitenizin farklı ülkeleri ve dilleri hedefleyen versiyonlarını optimize etme sürecidir. Bu, doğru kullanıcılara doğru içeriği sunmak ve arama motorlarının sitenizin farklı versiyonlarını doğru şekilde anlamalarını sağlamak için önemlidir.
Uluslararası Site Yapısı Seçenekleri
- Ülkeye Özel Üst Seviye Alan Adları (ccTLD)Format: example.fr, example.de, example.com.trAvantajlar:
- En güçlü coğrafi hedefleme sinyali
- Kullanıcılar tarafından kolay tanınma
- Sunucu konumunu farklı ülkelere yerleştirme imkanı
- Her alan adı için ayrı SEO çalışması gerektirir
- Bazı ccTLD’ler için yerel varlık gerekebilir
- Daha yüksek maliyet ve bakım
- Alt Alan Adları (Subdomains)Format: fr.example.com, de.example.com, tr.example.comAvantajlar:
- Ana alan adının otorite gücünü kısmen kullanma
- Farklı sunucu konumları kullanabilme
- Kolay teknik ayarlar
- ccTLD’lere göre daha zayıf coğrafi hedefleme
- Alt alan adları bazen ayrı siteler olarak değerlendirilir
- Alt Dizinler (Subdirectories)Format: example.com/fr/, example.com/de/, example.com/tr/Avantajlar:
- Ana alan adının tüm otorite gücünü kullanma
- Daha kolay bakım ve yönetim
- Daha düşük maliyet
- En zayıf coğrafi hedefleme sinyali
- Sunucu konumunu ülkelere göre değiştirmek daha zor
Hreflang Etiketleri
Hreflang etiketleri, arama motorlarına belirli bir sayfanın hangi dil ve/veya coğrafi bölge için tasarlandığını bildirir. Bu, arama motorlarının kullanıcılara doğru dil versiyonunu göstermesine yardımcı olur ve yinelenen içerik sorunlarını önler.
Hreflang Etiketleri Uygulama Yöntemleri
- HTML BaşlıklarındaHer sayfanın
<head>
bölümüne eklenir:<link rel="alternate" hreflang="tr" href="https://example.com/tr/sayfa" /> <link rel="alternate" hreflang="en" href="https://example.com/en/page" /> <link rel="alternate" hreflang="de" href="https://example.com/de/seite" /> <link rel="alternate" hreflang="x-default" href="https://example.com/en/page" />
- HTTP BaşlıklarındaSunucu yanıtında HTTP başlıkları olarak gönderilir:
Link: <https://example.com/tr/sayfa>; rel="alternate"; hreflang="tr" Link: <https://example.com/en/page>; rel="alternate"; hreflang="en" Link: <https://example.com/de/seite>; rel="alternate"; hreflang="de" Link: <https://example.com/en/page>; rel="alternate"; hreflang="x-default"
- Sitemap’teXML site haritasında belirtilir:
<url> <loc>https://example.com/tr/sayfa</loc> <xhtml:link rel="alternate" hreflang="tr" href="https://example.com/tr/sayfa" /> <xhtml:link rel="alternate" hreflang="en" href="https://example.com/en/page" /> <xhtml:link rel="alternate" hreflang="de" href="https://example.com/de/seite" /> <xhtml:link rel="alternate" hreflang="x-default" href="https://example.com/en/page" /> </url>
Hreflang Etiketleri Yapısı
- Dil KoduFormat: ISO 639-1 formatında dil kodu (tr, en, fr, de vb.)
- Bölge Kodu (Opsiyonel)Format: ISO 3166-1 Alpha 2 formatında ülke kodu (tr, us, gb, de vb.)Örnek:
en-us
(Amerika İngilizcesi),en-gb
(Britanya İngilizcesi) - x-defaultKullanıcının dili veya bölgesi hiçbir versiyonla eşleşmediğinde gösterilecek varsayılan sayfa.
Hreflang En İyi Uygulamaları
- Karşılıklı ReferansHer dil versiyonu, tüm diğer dil versiyonlarına ve kendisine referans vermelidir.
- Tam URL’ler KullanınGöreceli URL’ler yerine her zaman tam URL’ler kullanın.
- Eşdeğer Sayfaları İşaretleyinHreflang etiketleri, farklı dillerdeki aynı içeriğe sahip sayfaları işaretlemelidir.
- x-default KullanınKullanıcının dili hiçbir versiyonla eşleşmediğinde gösterilecek bir varsayılan sayfa belirtin.
Uluslararası SEO İçin Ek Optimizasyonlar
- Google Search Console’da Ülke HedeflemeccTLD kullanmıyorsanız, Google Search Console’da ülke hedeflemesi yapın.
- Yerel IP AdresleriMümkünse, hedef ülkelerde bulunan sunucular veya CDN’ler kullanın.
- Yerel Para Birimleri ve Ölçü BirimleriHer ülke versiyonunda yerel para birimlerini, ölçü birimlerini ve tarih formatlarını kullanın.
- Yerel Telefon Numaraları ve AdreslerHer ülke için yerel iletişim bilgileri ekleyin.
- Dil SeçiciKullanıcıların kolayca dil değiştirebilmesi için görünür bir dil seçici ekleyin.
Uluslararası SEO Yaygın Hataları
- Otomatik YönlendirmeSorun: Kullanıcıları IP adreslerine göre otomatik olarak belirli bir dil versiyonuna yönlendirmek.Çözüm: Kullanıcılara dil seçeneği sunun ve tercihlerini kaydedin.
- Eksik veya Hatalı Hreflang EtiketleriSorun: Hreflang etiketlerinin eksik olması veya yanlış uygulanması.Çözüm: Tüm dil versiyonlarında karşılıklı hreflang etiketleri kullanın ve düzenli olarak kontrol edin.
- Makine Çevirisi KullanmaSorun: Düşük kaliteli otomatik çeviri içerikler kullanmak.Çözüm: Profesyonel çevirmenler kullanarak yerel dile uygun içerik oluşturun.
- Yerel Anahtar Kelime Araştırması YapmamaSorun: Ana dildeki anahtar kelimeleri doğrudan çevirmek.Çözüm: Her dil ve bölge için ayrı anahtar kelime araştırması yapın.
Canonicalization ve Yinelenen İçerik Sorunları
Canonicalization, web sitenizde aynı içeriğe sahip birden fazla URL olduğunda, arama motorlarına hangi versiyonun tercih edilen (kanonik) versiyon olduğunu bildirme sürecidir. Yinelenen içerik, arama motorlarının indeksleme verimliliğini düşürebilir ve sıralama karmaşasına neden olabilir.
Yinelenen İçerik Türleri
- URL VaryasyonlarıAynı içeriğe farklı URL’lerden erişilebilir:
- https://example.com/
- https://www.example.com/
- http://example.com/
- https://example.com/index.php
- Parametre İçeren URL’lerFiltreleme, sıralama veya takip parametreleri içeren URL’ler:
- https://example.com/urunler?renk=mavi
- https://example.com/urunler?sirala=fiyat
- https://example.com/urunler?utm_source=email
- Farklı ProtokollerHTTP ve HTTPS versiyonları.
- Farklı Dil veya Bölge VersiyonlarıÇevirisi aynı olan içerikler.
- Mobil ve Masaüstü VersiyonlarAyrı mobil siteler (m.example.com gibi).
Canonical Etiketleri
Canonical etiketleri, arama motorlarına bir sayfanın tercih edilen versiyonunu bildirir. Bu, HTML başlığında yer alan bir link etiketidir:
<link rel="canonical" href="https://example.com/tercih-edilen-sayfa" />
Canonical Etiketleri Uygulama Yöntemleri
- HTML BaşlıklarındaEn yaygın yöntem, sayfanın
<head>
bölümüne canonical etiketi eklemektir. - HTTP BaşlıklarındaHTML olmayan dosyalar için (PDF, DOC vb.) HTTP başlıkları kullanılabilir:
Link: <https://example.com/tercih-edilen-sayfa>; rel="canonical"
- Sitemap’teXML site haritasında sadece kanonik URL’leri dahil edin.
Canonical Etiketleri En İyi Uygulamaları
- Tam URL’ler KullanınGöreceli URL’ler yerine her zaman tam URL’ler kullanın.
- Tutarlı Protokol KullanınHTTPS kullanıyorsanız, canonical URL’lerde de HTTPS kullanın.
- Kendine Referans VerinHer sayfa, başka bir sayfaya canonical vermiyorsa, kendisine canonical vermelidir.
- Canonical Zincirlerinden KaçınınA sayfası B’ye, B sayfası C’ye canonical veriyorsa, bu karmaşa yaratabilir.
- Hreflang ile Birlikte KullanımUluslararası sitelerde, her dil versiyonu kendi canonical’ini içermelidir.
Yinelenen İçerik İçin Diğer Çözümler
- 301 YönlendirmeleriKullanım: Eski URL’leri yeni URL’lere kalıcı olarak yönlendirmek için.Avantaj: Hem kullanıcıları hem de arama motorlarını doğru URL’ye yönlendirir, bağlantı değerini aktarır.
# .htaccess örneği Redirect 301 /eski-sayfa.html https://example.com/yeni-sayfa
- Parametre YönetimiKullanım: Google Search Console’da URL parametrelerinin nasıl işleneceğini belirtmek için.Avantaj: Google’a hangi parametrelerin içeriği değiştirdiğini ve hangilerinin sadece izleme amaçlı olduğunu bildirir.
- Robots.txt ve Meta RobotsKullanım: Yinelenen sayfaların taranmasını veya indekslenmesini engellemek için.Dezavantaj: Sayfa hala indekslenebilir, bu yüzden canonical etiketleri daha iyi bir çözümdür.
<meta name="robots" content="noindex, follow">
Yaygın Canonicalization Sorunları ve Çözümleri
- Sorun: www ve non-www VersiyonlarıÇözüm: Tercih edilen versiyonu seçin ve diğerinden 301 yönlendirme yapın.
# .htaccess ile www'ye yönlendirme RewriteEngine On RewriteCond %{HTTP_HOST} ^example\.com [NC] RewriteRule ^(.*)$ https://www.example.com/$1 [L,R=301]
- Sorun: HTTP ve HTTPS VersiyonlarıÇözüm: Tüm HTTP trafik HTTPS’e yönlendirilmelidir.
# .htaccess ile HTTPS'e yönlendirme RewriteEngine On RewriteCond %{HTTPS} off RewriteRule ^(.*)$ https://%{HTTP_HOST}%{REQUEST_URI} [L,R=301]
- Sorun: Sonda Slash Olan ve Olmayan URL’lerÇözüm: Bir formatı seçin ve diğerine 301 yönlendirme yapın.
# .htaccess ile sonda slash olmayan versiyona yönlendirme RewriteCond %{REQUEST_FILENAME} !-f RewriteRule ^(.*)/$ /$1 [L,R=301]
- Sorun: Sayfalandırma (Pagination) ve CanonicalÇözüm: Sayfalandırılmış sayfalarda rel=”prev” ve rel=”next” kullanın, ilk sayfaya canonical vermeyin.
<!-- Sayfa 2 için --> <link rel="prev" href="https://example.com/sayfa-1" /> <link rel="next" href="https://example.com/sayfa-3" /> <link rel="canonical" href="https://example.com/sayfa-2" />
- Sorun: Mobil SitelerÇözüm: Responsive tasarım kullanın. Ayrı mobil site kullanıyorsanız, karşılıklı canonical ve alternate etiketleri ekleyin.
<!-- Masaüstü versiyonda --> <link rel="canonical" href="https://example.com/sayfa" /> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="https://m.example.com/sayfa" /> <!-- Mobil versiyonda --> <link rel="canonical" href="https://example.com/sayfa" /> <link rel="alternate" media="only screen and (min-width: 641px)" href="https://example.com/sayfa" />
Yinelenen İçerik Tespiti
- Screaming Frog SEO Spider“Duplicate” sekmesi altında yinelenen başlıklar, açıklamalar ve içerikler görüntülenebilir.
- SitelinerWeb sitenizde yinelenen içerikleri tespit etmek için ücretsiz bir araç.
- Google Search Console“Kapsam” raporunda “Harikilenmemiş: Kullanıcı tarafından kanonik olarak belirtilmiş” bölümü, canonical sorunlarını gösterir.
- CopyscapeWeb sitenizin içeriğinin başka siteler tarafından kopyalanıp kopyalanmadığını kontrol etmek için.
Gelecek Teknolojilere Hazırlık
Teknik SEO sürekli evrim geçiren bir alandır. Arama motorlarının algoritmaları geliştikçe ve yeni web teknolojileri ortaya çıktıkça, teknik SEO stratejilerinizi de güncel tutmanız gerekir. İşte gelecekte önem kazanacak bazı teknolojiler ve trendler:
Yapay Zeka ve Makine Öğrenimi
- Google’in AI Odaklı GüncellemeleriGoogle’in BERT, MUM ve LaMDA gibi yapay zeka modelleri, kullanıcı sorgularını daha iyi anlayarak arama sonuçlarını iyileştiriyor.Hazırlık: Doğal dil kullanımına odaklanın, kullanıcı niyetini karşılayan kapsamlı içerikler oluşturun.
- Ses Arama OptimizasyonuSes asistanları ve ses arama kullanımı artmaya devam ediyor.Hazırlık: Konvansiyonel soruları hedefleyin, Featured Snippets için optimize edin, yerel SEO’ya önem verin.
- Görsel ve Video Arama GelişmeleriGoogle Lens ve video içeriği için arama geliştirmeleri.Hazırlık: Görsel ve video içeriklerinizi kapsamlı şekilde etiketleyin, alt metinleri optimize edin.
Web Teknolojileri
- Progressive Web Apps (PWA)Mobil uygulamaların özelliklerini web sitelerine getiren teknoloji.Hazırlık: Service workers, app manifest ve offline içerik sunumu gibi PWA özelliklerini uygulama.
- WebAssembly (Wasm)Yüksek performanslı web uygulamaları geliştirmeye olanak tanıyan düşük seviyeli bir dil.Hazırlık: Karmaşık işlemler için WebAssembly kullanarak sayfa performansını artırma.
- Web ComponentsYeniden kullanılabilir, kapsüllenmis custom elementler.Hazırlık: Modüler ve tutarlı kullanıcı arayüzleri için Web Components kullanma.
Gizlilik ve Güvenlik
- Üçüncü Taraf Çerezlerin SonuGoogle Chrome, 2023 sonuna kadar üçüncü taraf çerezleri kaldırmayı planlıyor.Hazırlık: Birinci taraf veri toplama stratejileri geliştirin, Privacy Sandbox API’lerini öğrenin.
- HTTPS ve Güvenlik BaşlıklarıWeb güvenliği giderek daha önemli hale geliyor.Hazırlık: HTTPS, CSP, HSTS gibi güvenlik önlemlerini uygulayın.
Performans ve Kullanıcı Deneyimi
- Core Web Vitals GelişmeleriGoogle, kullanıcı deneyimi metriklerini geliştirmeye devam ediyor.Hazırlık: Web Vitals metriklerini düzenli olarak izleyin ve optimize edin.
- AMP’nin GeleceğiAMP’nin önemi azalırken, genel sayfa hızı optimizasyonu önem kazanıyor.Hazırlık: AMP’ye bağımlı olmadan hızlı sayfalar oluşturun.
Yeni Nesil SEO Araçları
- Otomatik SEOYapay zeka destekli SEO araçları ve otomatik optimizasyon.Hazırlık: SEO süreçlerinizi otomatikleştiren araçları keşfedin.
- API EntegrasyonlarıSearch Console API, IndexNow gibi arama motoru API’leri.Hazırlık: İçerik yönetim sisteminizi arama motoru API’leri ile entegre edin.
Değerlendirme
Teknik SEO, başarılı bir arama motoru optimizasyon stratejisinin temel bileşenidir. Web sitenizin taranabilirliğini, indekslenebilirliğini ve kullanıcı deneyimini optimize ederek, arama motorlarında daha iyi sıralamalar elde etmenize yardımcı olur.
Bu kapsamlı rehberde ele aldığımız konular, teknik SEO’nun temel yapı taşlarını oluşturmaktadır:
- Web sitesi hızı optimizasyonu
- Mobil uyumluluk
- Doğru URL yapısı ve site mimarisi
- XML site haritaları
- Robots.txt dosyası
- Yapısal veri işaretlemeleri
- HTTPS güvenliği
- Teknik SEO denetimi
- Core Web Vitals ve Page Experience
- JavaScript SEO
- Uluslararası SEO ve hreflang etiketleri
- Canonicalization ve yinelenen içerik sorunları
- Gelecek teknolojilere hazırlık
Teknik SEO, sürekli gelişen ve değişen bir alandır. Arama motorlarının algoritmaları ve web teknolojileri geliştikçe, teknik SEO stratejilerinizi de güncel tutmanız önemlidir. Düzenli teknik denetimler yaparak, yeni trendleri takip ederek ve kullanıcı deneyimini her zaman ön planda tutarak, web sitenizin teknik temellerini sağlam tutabilirsiniz.
Hatırlayın, teknik SEO tek başına yeterli değildir. Kaliteli içerik oluşturma, kullanıcı deneyimini iyileştirme ve güçlü bir bağlantı profili geliştirme gibi diğer SEO bileşenleriyle birlikte uygulandığında en iyi sonuçları verir. Ancak sağlam bir teknik temel olmadan, diğer SEO çabalarınız tam potansiyelini gerçekleştiremez.
Bu rehberin, teknik SEO’nun karmaşık dünyasında size yol göstermesini ve web sitenizin arama motorlarındaki performansını artırmanıza yardımcı olmasını umarız.